Author :
Abstract
Türk eğitim sisteminde yapılan yeniliklerden biri de vatandaşlık eğitiminin temel dersleri olan tarih, coğrafya ve yurttaşlık bilgisi derslerinin 1962-1963 eğitim öğretim yılından itibaren tek bir ders olarak “Toplum ve Ülke İncelemeleri” adı altında birleştirilmesiydi. “Yeni İlkokul Program Taslağı” 1962 yılında hazırlanmış ve adı geçen bu derslerin birleştirilmesi öngörülmüştü. Bu yenilik aslında Sosyal Bilgiler dersinin de temeliydi. İlkokulların ikinci devresinde tarih, coğrafya ve yurttaşlık bilgisi dersleri ayrı dersler olarak, farklı saatlerde münferit program ve amaçlarda işlenmekteydi. Her üç dersin de farklı olan amaç ve kazanımları 1962-1963 yılından itibaren tek bir ders halinde ortak amaç, hedef ve kazanımlarla uygulanmıştı. İlkokullarda başlayan bu yeni ders için ortaya çıkan ihtiyaç üzerine aynı yıllarda rehber ve kılavuz kitaplar yayınlanmaya başlamıştı. Bu kitaplarda öğretmenlere yardımcı olacak etkinlik örnekleri, planlar ve çalışmalar yönetmelikler esas alınarak hazırlanmış ve yardımcı öğretmen kitapları olarak ortaya çıkmıştı. Toplum ve Ülke İncelemeleri dersi varlığını 1968’e kadar devam ettirmişti. 1968 tarihli İlkokul Programında bu dersin adı Sosyal Bilgiler olarak değiştirilmişti. Çalışmamızda 1962 yılından 1968 yılına kadar altı yıl devam eden “Toplum ve Ülke İncelemeleri” dersinin vatandaşlık eğitimi bağlamında amaç, hedefler, kazanımlar ve uygulamalar olmak üzere müfredatın belirttiği hususlar incelenmiştir. Ayrıca dönemin bu dersle ilgili programı, yönetmelikleri, ders kitabı ve yardımcı ders kitaplarının da incelendiği çalışmada Toplum ve Ülke İncelemeleri dersinin vatandaşlık eğitimi boyutunda Türk eğitim sistemine kazandırdıkları ele alınmıştır.
Keywords
Abstract
One of the innovations made in the Turkish education system was the unification of history, geography and civics courses, which are the basic courses of citizenship education, as a single course called “Society and Country Studies" starting from 1962-1963 academic year. The “New Primary School Curriculum Draft” was designed in 1962 and merging these courses into a single course was envisaged. This innovation was actually the basis of the Social Studies course. In the second cycle of primary education, the history, geography and civics courses used to be taught as separate courses, at different times, with independent curriculums and purposes. The goals and outcomes of all three lessons that differed from each other were unified under a single course with common goals, objectives and outcomes that started to be implemented since 1962-1963. Directories and guidebooks started to be published in those years because of the requirement of the emergence of this new course that started in primary schools. Being designed based on the regulations, these books including activity samples, plans and practices that would help teachers functioned as supplementary teachers' books. The Society and Country Studies course continued to exist until 1968. In the Primary School Curriculum of 1968, the name of this course was changed to Social Studies. In our study, the issues stated by the curriculum, such as the goals, objectives, outcomes and practices of the “Society and Country Studies” course, which lasted for six years from 1962 to 1968 within the context of citizenship education, were examined. In addition, the curriculum, regulations, textbooks and supplementary books of the period related to this course were also examined, the contributions of the Society and Country Studies course to the Turkish education system in the dimension of citizenship education were discussed.
Keywords
- Altınkaynak E. (1963). Bütün Cepheleriyle 7. Milli Eğitim Şûrası, İstanbul: Ercan Matbaası.
- Altınkaynak E. (1963). Bütün Cepheleriyle 7. Milli Eğitim Şûrası, İstanbul: Ercan Matbaası.
- Angın R., Ataöv M., Çakıroğlu E., Konuk İ., Olcay H., Tümer K. ve Yalkı M. (1967). Toplum ve Ülke İncelemeleri Kılavuzu. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1967.
- Güvenç H. ve Çılak F. (1965). Toplum ve Ülke İncelemeleri 1-2-3. İstanbul.
- Hablemitoğlu Ş. ve Özmete E. (2012). Etkili Vatandaşlık Eğitimi İçin Bir Öneri. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3):39-54.
- Harit Ö. (1965). İlkokullarda Yeni Programı Uygulayan Öğretmenlerin Sorularına Cevaplar. Ankara.
- İçelli N. (1965). Bütün Sınıflarda Yeni İlkokul Programına Göre Öğrenim ve Ünite Geliştirmeleri. Ankara: Kardeş Matbaası.
- İlkokul Programı Taslağı [MEB] (1965). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Karagöz S. (1966). İlkokul Programı Taslağı Işığında Köy İlkokullarında Eğitim ve Öğretim. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, Öğretmeni İşbaşında Yetiştirme Bürosu.
- Merey Z., Karatekin K. ve Kuş Z. (2012). İlköğretimde Vatandaşlık Eğitimi: Karşılaştırmalı Kuramsal Bir Çalışma. GEFAD/GUJGEF 32(3):795-821.
- Som İ. ve Karataş H. (2015). Türkiye’de Vatandaşlık Eğitimi Üzerine Bir İnceleme. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1):33-50.
- Tekışık H. H. ve Akgül C. (1965). Yeni Öğretim Metodlarına ve İlkokul Program Taslağınagöre Toplum ve Ülke İncelemeleri Öğretim Rehberi İkinci Baskı. Ankara: Rehber Yayınevi.
- Tekışık H.H., Alkanlar A.O., Sayılgan M.N. ve Akgül C. (1965). Toplum ve Ülke İncelemeleri Dersi Ünitelerinden Osmanlı Devleti Sınıf: V. Ankara: Rehber Yayınevi.
- Wofford K.V. (1952). Türkiye Köy İlkokulları Hakkında Rapor. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
