SELÇUKLU MİMARİ ÖĞELERİNİN ANADOLU TÜRK HALILARININ MOTİF VE KOMPOZİSYON ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ

Author :  

Year-Number: 2024-14
Yayımlanma Tarihi: 2024-07-03 23:32:43.0
Language : Türkçe
Konu : Geleneksel Türk Sanatları
Number of pages: 61-87
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Türklerin Anadolu'ya yerleşmesiyle birlikte, göçebe kültürden yerleşik yaşama geçiş yaşanmıştır. Bu dönemde, Anadolu kırsalında yaşayan Türk aşiretleri hem hayvancılıkla uğraşmışlar hem de geleneksel çadır yaşamını sürdürmüşlerdir. Özellikle Anadolu Selçuklu döneminde, Konya ve çevresinde büyük yapı faaliyetleri ve özgün halı üretimi gözlemlenmiştir. Mimari ve halı sanatı arasında sıkı bir ilişki bulunmaktadır. Halı sanatı, Anadolu Selçuklu mimarisinden etkilenmiş ve mimari unsurları halı tasarımlarında benimsemiştir. Mihraplar, taç kapılar ve köşe sütunları gibi mimari unsurlar, halılarda da motifler olarak kullanılmıştır. Özellikle kufi yazılar, halıların bordürlerinde görülürken, mimari süslemelerde de sıkça kullanılmıştır. Bu benzerlikler, halı sanatının mimari unsurlardan etkilendiğini göstermektedir. Anadolu Selçuklu dönemi halıları, bu etkileşimin önemli bir ürünü olarak kabul edilirken, mimari ve halı sanatının birbiriyle bağlantılı olduğu ve toplumun kültürel gelişimine katkı sağladığı anlaşılmaktadır.

Keywords

Abstract

With the settlement of the Turks in Anatolia, a transition from nomadic culture to settled life occurred. During this period, Turkish tribes living in rural Anatolia engaged in both animal husbandry and maintained traditional tent life. Especially during the Anatolian Seljuk period, significant construction activities and unique carpet production were observed in Konya and its surroundings. There is a close relationship between architectural and carpet art. Carpet art has been influenced by Anatolian Seljuk architecture and has adopted architectural elements in carpet designs. Architectural elements such as mihrabs, crown gates, and corner columns have been used as motifs in carpets. Especially kufic scripts are seen in the borders of carpets while they are also frequently used in architectural decorations. These similarities indicate that carpet art was influenced by architectural elements. Anatolian Seljuk period carpets are considered as an important product of this interaction, while it is understood that architecture and carpet art are interconnected and contribute to the cultural development of society.

Keywords


                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics