Author :
Abstract
Aile planlaması yöntemlerinin kullanılması anne, çocuk ve toplum sağlığının korunması ve sürdürülmesinde oldukça önemlidir. Bununla birlikte, günümüzde aile planlaması yöntemlerinin kullanımı halen istenilen düzeyde değildir. Bu çalışma hemşirelik bölümü öğrencilerinin toplumsal cinsiyet algısı aile planlaması tutumları arasındaki ilişkiyi incelemek için tanımlayıcı ve ilişkisel olarak yapılmıştır. Çalışmaya 344 öğrenci alınmıştır. Araştırmanın verileri kişisel bilgi formu, Aile Planlaması Tutum Ölçeği ve Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, bağımsız gruplarda t testi, ki kare, Oneway ANOVA ve Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Öğrencilerin Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği puan ortalaması 102.01±15.87, Aile Planlaması Tutum Ölçeği puan ortalaması 128.50±26.94 olup, toplumsal cinsiyet ve aile planlamasına ilişkin olumlu tutuma sahip oldukları belirlenmiştir. Ancak kadın öğrencilerin erkeklere göre daha eşitlikçi tutum sergiledikleri ve aile planlaması tutumlarının daha olumlu olduğu görülmüştür. Toplumsal cinsiyet algısı ile aile planlaması tutumu arasında pozitif ilişki olduğu, eşitlikçi algıya sahip öğrencilerin aile planlaması tutumlarının daha olumlu olduğu saptanmıştır.
Keywords
Abstract
The use of family planning methods is very important for the protection and maintenance of mother, child and community health. However, the use of family planning methods is still not at the desired level. This study was conducted by descriptive and correlational design to examine the relationship between gender perception and family planning attitudes of nursing students. 344 students were included in the study. The data was collected by using personal information form, Family Planning Attitude Scale and Gender Perception Scale. Frequency, percentage, mean, standard deviation, t test in independent groups, chi-square, Oneway ANOVA and Pearson correlation analysis were used to evaluate the data. The mean score of Family Planning Attitude Scale was 102.01 ± 15.87, and the mean score of Gender Perception Scale was 128.50 ± 26.94 and they had positive attitudes towards gender and family planning. However, female students had more equitable attitudes than male students and their family planning attitudes were more positive. There was a positive relationship between gender perception and family planning attitude, and family planning attitudes of students with equitable perception were more positive.
Keywords
- Abdul-Zahra, N. H., Naelah, H., Habib, O. S. ve Al-Mulla, A. Y. (2016). Knowledge of
- Abdul-Zahra, N. H., Naelah, H., Habib, O. S. ve Al-Mulla, A. Y. (2016). Knowledge ofuniversity students about family planning programme. 1-10. https://www.researchgate.net/publication/ erşim 9.10.2019
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. Türkiye aile yapısı araştırması, tespitler ve öneriler.Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, 2014. Birinci Basım, 2014, İstanbul.
- Altınova, H. H. ve Duyan, V. D. (2013). Toplumsal cinsiyet algısı ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 24(2): 9-22.
- Apanga, P. A. ve Adam, M. A. (2015). Factors influencing the uptake of family planning services in the Talensi District, Ghana. Pan African Medical Journal, 20(10): 1-9.
- Asekun-Olarıimoye, E. O., Adebimpe, W.O., Bamidele, J.O., Odu, O.O., Asekun-Olarinmoye, I.O. ve Ojofeitimi, E. O. (2013). Barriers to use of modern contraceptivesamong women in an inner city area of Osogbo metropolis, Osun state, Nigeria. International Journal of Women’s Health, 5: 647-655.
- Aydın, E. A. (2019), Genç yetişkinlerin aile planlaması tutumu toplumsal cinsiyet ve diniyönelim arasındaki ilişki. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bolu.
- Baldé, M. D., Diallo, B. A., Compaoré, R. , Bah, A. K., Ali, M., Kabra, R. ve Kouanda,S. (2016). Men's behavior surrounding use of contraceptives in Guinea. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 135(1): S16-S19.
- Bilgin, N. Ç., Ak, B. Potur, D. C. ve Özdoğan, E. (2019). Identifying engaged couples’knowledge and attitudes about family planning. Journal of Academic Research in Nursing, 5: 141-148.
- Can, İ. ve Büyükbayraktar, Ç. G. (2018). Erkeklerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. SEFAD, (39): 355-372.
- Darroch, J. E. (2013). Trends in contraceptive use. Contraception, 87(3): 259 - 263.
- Durur, E. K. ve Kaymak, A. (2018). Sivas yerel basınında kadın kimliğinin temsili. Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 2(2): 43-66.
- Esen, E., Siyez, D., Soylu, Y. ve Demirgürz, G. (2017). Üniversite öğrencilerindetoplumsal cinsiyet algısının toplumsal cinsiyet rolü ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(1): 46-63.
- Gbagbo, F. Y. ve Nkrumah, J. (2019). Family planning among undergraduate universitystudents: a Case study of a public university in Ghana. BMC Women's Health, 19(12): 1- 9.
- Gönenç, İ. M., Topuz, Ş., Sezer, N. Y., Yılmaz, S. ve Duman, N. B. (2018). Toplumsalcinsiyet dersinin toplumsal cinsiyet algısına etkisi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1): 22-29.
- İkiışık, H., Arı, A., Başıbüyük, H., Bıyık, K., Erdem, A. ve Maral, I. (2019). Tıpöğrencilerinin üreme sağlığı ve aile planlaması konusundaki bilgi düzeyinindeğerlendirilmesi. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences, 24(2): 147-154.
- İlhan, M. N., Dikmen, A. U. ve Nihan, A. (2017). Toplumsal cinsiyet algısınındeğerlendirilmesi. International Journal of Social And Humanities Sciences, 1(2): 108- 121.
- Karasu, F., Göllüce, A., Güvenç, E. ve Çelik, S. (2017). Üniversite öğrencilerinintoplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1): 21-27.
- Kesgin, M.T., Tanyer, D. K., ve Demir, G. (2019). A determinant for family planningattitudes and practices of men: marriage features. Journal of Public Health: From Theory to Practice, 27:443–451
- Mishra, A., Nanda, P., Speizer, I. S., Calhoun, L. M., Zimmerman, A. ve Bhardwaj, R.(2014). Men’s attitudes on gender equality and their contraceptive use in Uttar Pradesh India. Reproductive Health, 11: 41.
- Nanda, G., Schuler, S. R. ve Lenzi, R. (2013). The influence of gender attitudes oncontraceptive use in Tanzania: New evidence using husbands’ and wives’ survey data. Journal of Biosocial Science, 45(3): 331-44.
- O’Neil, M.Y. ve Çakıroğlu, A. (2019). Türkiye’de toplumsal cinsiyet ve kadın algısıaraştırması. Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi.
- Okigbo, C. C., Speizer, I. S., Domino, M. E., Curtis, S. L., Halpern, C.T. ve Fotso, J. C.(2018). Gender norms and modern contraceptive use in urban Nigeria: A multilevel longitudinal study. BMC Women's Health, 18(1): 178.
- Örsal, Ö. ve Kubilay, G. (2007). Aile planlamasında tutum ölçeğinin geliştirilmesi. İ.Ü.F.N. Hem. Derg, 15(60):155-164.
- Özalp, S., Tanır, H. M., Ilgın, H., Karataş, A. ve Ilgın, B. (2012). Eskişehir OsmangaziÜniversitesi Tıp ve Mühendislik Fakültesi öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklarve aile planlaması konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Düzce Tıp Dergisi, 14(3): 18-21.
- Pesen, A., Kara, İ., Kale, M. ve Abbak, B. S. (2016). Üniversite öğrencilerinin toplumsalcinsiyet algısı ile çatışma ve şiddete ilişkin farkındalık düzeylerinin incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(11): 325-339.
- Ritter, T., Dore, A. ve McGeechan, K. (2015). Contraceptive knowledge and attitudesamong 14-24 years old in New South Wales, Australia. Australian and New Zealand Journal of Public Health, 39:267-9.
- Sherpa, S. Z., Sheilini, M. ve Nayak, A. (2013). Knowledge, attitude, practice andpreferences of contraceptive methods in Udupi District, Karnata. Journal of Family and Reproductive Health, 7(3): 115-20.
- Şen, S., Gülşen, B. O., Sezer, G. ve Durgun, S. K. (2019). Ebelik öğrencilerinin aileplanlaması tutumlarının belirlenmesi. Medical Sciences (NWSAMS), 14(3): 146-153.
- Şimşek, G. H. (2011). Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin kadın üreme sağlığına etkisi: Türkiye örneği. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 25(2): 119-126.
- Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. (6th ed). Boston, MA: Pearson. pp.86-89.
- Tezel, A., Gönenç, İ. M., Akgün, Ş., Karataş, D. Ö. ve Yıldız, T. A. (2015). Kadınlarınaile planlamasına yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(3): 181-188.
- Tilahun, T., Coene, G., Luchters, S., Kassahun, W., Leye, E., Temmerman, M. veDegomme O. (2013). Family planning knowledge, attitude and practice among married couples in Jimma Zone, Ethiopia. Plos One, 8(4): e61335.
- TNSA 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (2018). Hacettepe Üniversitesi NüfusEtütleri Enstitüsü. (Yayın No: NEE-HÜ.19.01)http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2018/rapor/TNSA_2018_anarapor.pdf erişim 11.11.2019
- World Family Planning 2017 Highlights (2017). United Nations Department of Economicand Social Affairs. (Yayın No: ST/ESA/SER.A/414 )https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/family/WFP2017 _Highlights.pdf erişim 15.12.2019
- Ural, A. ve Kılıç, İ. (2013). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Detay Yayıncılık. s 47.
